Ukrayna güçlerinin gerçekte ne kadar ilerlediğini ve cephe hattında daha fazla ilerleme kaydedileceğine dair ne tür işaretlerin olduğunu değerlendirdik.
Ukrayna, Rus güçlerini ele geçirdikleri topraklardan geri püskürtmek için Haziran ayı başında büyük bir karşı saldırıya başladı. Ukrayna askerleri, 965 kilometre cephe hattı boyunca üç noktaya saldırdı.
Zaporijya şehrinin güneydoğusu, stratejik açıdan açık ara en önemli bölge konumunda.
Azak Denizi’ne doğru bu yönde ilerlenmesi, başarılı olunması halinde, Rusya’nın Rostov-na-Donu kentini Kırım’a bağlayan ikmal hatlarının kesilmesine neden olabilir.
Zaporijya bölgesindeki Robotyne ve Verbove köyleri çevresindeki alan dışında bu cephede fazla ilerleme kaydedilmedi.
Eğer Ukrayna bu ana ikmal yolunu kesebilirse, Rusya’nın 2014’te ilhak ettiği Kırım’daki devasa garnizonunu muhafaza etmesi neredeyse imkânsız hale gelecek.
Verbove yakınındaki cephe hattın çekilmiş ve sosyal medyada yayımlanmış 9 videoyu doğruladık.
Videolardan dördü, Ukrayna güçlerinin Verbove’nin kuzeyinde Rus savunmasını aştığını gösteriyor.
Ancak bu durum, Ukrayna’nın bölgeyi kontrol altına almayı başardığını göstermiyor.
Şu ana kadar sadece Ukraynalı piyadelerin Rus savunmasını aşabildiğini görüyoruz. Ukrayna’nın zırhlı birliklerinin bölgeden geçerek, alınan alanı koruduğunu ise görmedik.
Ukrayna ordusunun daha hızlı ilerlemesini durduran ne?
Geniş bir bölgeye yerleştirilmiş mayınlar, Ukrayna’nın ilerleyişini yavaşlattı.
Bazı yerlerde metrekareye 5 mayın döşenmiş.
Ukrayna’nın Haziran ayında bu mayınlı bölgedeki ilk saldırı girişimi, başarısızlıkla sonuçlandı.
Batılı ülkelerin Ukrayna ordusuna gönderdiği modern zırhlı araçlar, saldırıda hasar gördü ve yandı. Ukraynalı piyadeleri de benzer şekilde mayınlı arazide sıkışıp kalarak korkunç kayıplar verdi.
Ukrayna ordusu daha sonra bu mayınları, yürüyerek ilerleyen askerleriyle, çoğunlukla geceleri ve bazen de ateş altında temizlemeye çalışmak zorunda kaldı. Bugüne kadarki yavaş ilerleme de, bundan kaynaklandı.
Ukrayna’nın tankları ve zırhlı araçları, Rusya’nın mayınlarına, insansız hava araçlarına ve tanksavar füzelerine karşı savunmasız.
BBC Verify, İngiltere’nin Ukrayna’ya gönderdiği Challenger 2 tanklarından birinin Robotyne yakınlarında vurulduğunu tespit etti.
Bu tanklar ancak mayınlı arazide yeterince geniş bir yol açıldığında ve bölgedeki Rus topçu birliklerine üstünlük sağlandığında ilerleyebilecek.
Ukrayna’nın karşı saldırısında sırada ne var?
King’s College Londra Savaş Çalışmaları Bölümü’nden Dr. Marina Miron, “Ukraynalıların halen yaşadıkları sorun, daha fazla askerin bölgeye girip ilerlemesine yetecek kadar büyük bir alan açmak” diyor.
Bu arada Rusya da bölgeye takviye birlikler gönderiyor. Cephede koşullar dinamik ve hareketli. Rusya savaşta hâlâ Ukrayna’nın kazanımlarını tersine çevirebilir.
Rusya’nın elit hava indirme birliği VDV’nin, Verbove kasabası yakınlarında konuşlandığı yönünde haberler vardı. Bir Rus insansız hava aracının çektiği videonun coğrafi konumunu belirledik. Video, bu haberlerin doğru olduğunu gösteriyor. Görünen o ki Rusya, Ukrayna’nın karşı saldırısı sırasında cephe hatlarında bıraktığı boşlukları doldurmayı amaçlıyor.
Londra merkezli düşünce kuruluşu RUSI’den Rusya analisti Kateryna Stepanenko, “Ukrayna güçleri cephede Rus kuvvetlerinin direnişiyle karşılaşmaya devam ediyor” diyor ve ekliyor:
“Rus kuvvetleri; topçu ateşi, İHA saldırıları ve savunma hatlarının yanı sıra, Ukrayna’nın sinyallerini ve İHA kullanımını engellemeyi amaçlayan elektronik savaş önlemlerini de yaygın şekilde kullanıyor.”
Ukrayna kıyıya giden yolun ancak yüzde 10’dan fazlasını katetmiş olsa da gerçekte ortada çok daha fazla ayrıntı var.
Rus güçleri, 3 aydır süren ve ikmal hatlarını hedef alan uzun menzilli saldırıları da içeren yoğun saldırıların ardından tükenmiş durumda. Muhtemelen moralleri de bozuk.
Eğer Ukrayna, kalan Rus savunmasını aşabilir ve Tokmak kasabasına ulaşabilirse, Rusya’nın Kırım’a yönelik demiryolu ve karayolu ikmal hatları topçu menziline girecek.
Ukrayna ordusu eğer bunu yapabilirse, o zaman karşı saldırı başarılı olarak nitelendirilebilir.
Bu, muhtemelen 2024’e uzanacak, belki de daha uzun süre devam edecek olan savaşı sona erdirmeyebilir ancak Moskova’nın savaş çabasını ciddi şekilde baltalayacak ve barış görüşmeleri sonunda başladığında Ukrayna’nın daha güçlü bir konumda olmasını sağlayacaktır.
Ancak Kiev için vakit daralıyor. Birkaç hafta içinde, yolları çamura çevirecek ve ilerlemeyi engelleyecek yağmur mevsimi başlayacak.
ABD’de Başkanlık Seçimleri’nin getireceği belirsizlik de cabası. Zira Cumhuriyetçiler zafer kazanırsa, dramatik şekilde kesebilir.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD’deki Başkanlık Seçimleri’ne kadar, zorluklara göğüs germesi gerektiğini biliyor. Tıpkı, Ukraynalıların karşı saldırıda başarıya ulaşmaları gerektiğini bildikleri gibi.