Dişlerimizin hassas olmasının nedeni 460 milyon yıl önce yaşamış bir balık

Antik Balıkların Dış Iskeleti, Dişlerin Evrimsel Öyküsünde Rol Oynadı

Nature dergisinde 21 Mayıs’ta yayımlanan bir çalışmaya göre, dişlerin oluşumunu sağlayan genetik yapı, eski balıkların dış iskeletlerinde çevreyi algılamak için kullanılıyordu. Şikago Üniversitesi’nden paleontolog ve evrimsel biyolog Yara Haridy’nin ortak yazarı olduğu yeni bir araştırmada, ‘dişler’ kavramının ağız dışında da duyusal işlevlere sahip olabileceği vurgulanmaktadır.

Fosil kayıtlarında en eski omurgalı türlerini bulmak amacıyla yola çıkan ekip, 541-443 milyon yıl öncesine ait Kambriyen ve Ordovisiyen dönemlerine ait örnekleri inceledi. Omurgalıların belirlenmesinde kullanılan bir yol, fosil örneklerinde içi boş dentin kanallarının varlığıydı. Bu kanallar, günümüzde diş minesinin altında bulunan ve dişlerin hassasiyetinden sorumlu olan dentin dokusuna işaret etmektedir.

Çenesiz ilk balık türlerinden olan Anatolepis heintzi fosilini yüksek çözünürlüklü CT taramalarıyla inceleyen ekip, dentinle kaplı gibi görünen gözenekler keşfetti. Ancak daha detaylı bir incelemede, bu gözeneklerin aslında günümüz yengeçlerinin kabuklarındaki duyusal organlara benzeyen yapılar olduğu ortaya çıktı. Bu durum, A. heintzi’nin bir omurgalı değil, eski bir eklem bacaklı olduğunu göstermektedir.

Antik omurgalılar ve eklem bacaklılar, çevrelerini algılamak için benzer mineralize dokuları kullanmaktaydı. Bu dokular zamanla dentin halini alarak günümüzdeki hassas dişlerin temelini oluşturdu.

Araştırmacılar, bu bulguların dişlerimizin neden bu kadar hassas olduğunu açıklamak için önemli bir evrimsel bağlam sağladığını belirtiyor. Mineralize dokuların dış iskeletlerde duyusal amaçlar için başladığını ve zamanla ağız içinde dişlere dönüştüğünü ortaya koydu.

Yara Haridy ise, “Dişlerin ağızda olmasına rağmen son derece hassas olmalarının, kökenlerinin duyusal olmasının bir göstergesi olduğunu” ifade etmektedir.

Related Posts

İstanbul’dan Asya’ya teknoloji diplomasisi

Medeniyet Teknopark, Türkiye’nin yüksek teknoloji üretim vizyonuna katkı sunma hedefiyle yürüttüğü uluslararası iş birliği çalışmaları kapsamında, Malezya ve Singapur’u kapsayan bir iş gezisi gerçekleştirdi. Genel Müdür Ali Ramazan Tak liderliğinde, girişimci firmalardan oluşan 10 kişilik heyet, bölgedeki öncü kurumlarla temas kurarak teknoloji, girişimcilik ve yatırım alanlarında çok boyutlu görüşmeler yaptı.

Xiaomi, giyilebilir teknolojide Apple’ı geride bıraktı

Küresel teknoloji pazarını yakından takip eden araştırma firması Canalys’in verilerine göre, Xiaomi, 2025’in ilk çeyreğinde 8,7 milyon adetlik sevkiyatla zirveye yerleşti. Apple ise 7,6 milyon adetlik sevkiyatla ikinci sırada kaldı.

Ozan Bayram’dan Türkiye rekoru

Milli atlet Ozan Bayram, Çekya’da düzenlenen Avrupa Takımlar Yürüyüş Şampiyonası’nda 2.42.27’lik derecesiyle Türkiye rekoru kırdı.

Sonsuz enerjiye dev adım! Tarihi füzyon başarısı

Fransa, nükleer füzyon teknolojisinde çığır açan bir başarıya imza attı. Fransız Alternatif Enerjiler ve Atom Enerjisi Komisyonu’nun (CEA) yönetimindeki WEST (Tungsten Environment in Steady-state Tokamak) reaktörü, 50 milyon derecelik süper sıcak …

Bilek güreşinde İspir’in başarısı

Erzurum’un İspir İlçesinde eğitim hizmeti veren Ziya Paşa Ortaokulu Ardahan’da yapılan Okullar Arası Bilek Güreşi Şampiyonası’ndan zaferle çıktı.

Karting heyecanı İstanbul’da başlıyor

2025 MOTUL Türkiye Karting Şampiyonası’nın 2. ayağı, 10-11 Mayıs tarihlerinde İstanbul’da düzenlenecek. Organizasyon, 10 Mayıs Cumartesi günü antrenman seanslarıyla başlayacak. 11 Mayıs Pazar günü ise saat 10.00’da yarı final, saat 13.00’te ise final yarışları gerçekleştirilecek.